Inicjatywa „Nasz Rzecznik” kończy prace nad Manifestem zdrowia psychicznego i zgłasza uwagi do nowelizowanej ustawy o ochronie zdrowia psychicznego
Wkrótce zakończą się kilkumiesięczne prace nad Manifestem zdrowia psychicznego Inicjatywy „Nasz Rzecznik”. Dokument, który niebawem zostanie udostępniony instytucjom, mediom, organizacjom i osobom zainteresowanym tematem, powstał dzięki zaangażowaniu ekspertów i ekspertek z doświadczeniem kryzysu zdrowia psychicznego.
Zespół redakcyjny pracujący nad Manifestem zgłosił też uwagi Inicjatywy „Nasz Rzecznik” do projektu nowelizacji ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Oto najważniejsze z nich:
- Nasze obawy budzi brak konsultacji projektu z osobami z doświadczeniem kryzysu zdrowia psychicznego oraz organizacji je wspierających;
- Postulujemy zastąpienie zawężających zaburzeń psychotycznych w projekcie nowelizacji szerszym pojęciem zaburzeń psychicznych i usunięcie z ustawy niepełnosprawności intelektualnej;
- Konieczność uzgodnienia nomenklatury klasyfikacji ICD11 z zapisami aktów normatywnych;
- Zwracamy uwagę, że zgłaszanie do prokuratury wniosku o ubezwłasnowolnienie osoby w kryzysie daje pole do nadużyć i łamania praw tych osób;
- Konieczność opracowania innych metod radzenia sobie z pobudzeniem pacjenta niż proponowane unieruchamianie i stosowanie przymusu bezpośredniego. Zaproponowane rozwiązania, w szczególności okres trwania unieruchamiania, uznaniowy charakter unieruchamiania, brak jednoznacznych sformalizowanych procedur dot. dopuszczalnych technik unieruchamiania, budzi nasz głęboki niepokój;
W Manifeście zdrowia psychicznego Inicjatywy „Nasz Rzecznik” zaproponowane zostaje zastąpienie unieruchamiania innymi metodami:
Przypinanie pacjenta pasami do łóżka to dla niego doświadczenie traumatyczne. Rodzi niepokój, frustrację, bunt wobec leczenia. Uderza w ludzką godność i nie sprzyja procesowi zdrowienia. Agresję chorego można opanować w inny sposób. Potrzebne jest zapewnienie wsparcia psychologicznego, zwiększenie zatrudnienia personelu (interwencja nie może być prowadzona jednoosobowo), szkolenia, w tym w zakresie opanowywania pobudzenia emocjonalnego pacjentów i radzenia sobie ze stresem, odpowiednie zaaranżowanie przestrzeni, umieszczenie w sali obserwacyjnej.
- Przeprowadzanie oceny realizacji Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego corocznie, nie co 3 lata, jak proponuje projekt;
- Uzupełnienie art. 21, 22, 23 i 24 o słowo „zdrowie”: gdy osoba w kryzysie zdrowia psychicznego zagraża własnemu życiu lub zdrowiu.
Obecna ustawa traktuje wszystkie osoby z zaburzeniami psychicznymi jako świadome swojego stanu, a przecież są wśród nich osoby nieświadome konieczności leczenia (anosognozja). Konsekwencją jest brak leczenia lub opóźnione leczenie psychiatryczne takiej osoby, co zmniejsza jej szanse na wyzdrowienie, powrót do aktywnego życia i funkcjonowania w społeczeństwie. Nierzadko skutkiem nieotrzymania leczenia, na początkowym etapie choroby, jest zerwanie więzi rodzinnych, utrata pracy, długi, bezdomność.
