Czerwiec w Inicjatywie „Nasz Rzecznik”
Interwencje i wystąpienia RPO w odpowiedzi na nasze postulaty i sygnalizowane problemy
- Odpowiedź RPO na wniosek Anny Duniewicz z kwietnia ws. pokoi pielęgnacyjnych dla dorosłych osób z niepełnosprawnościami i osób starszych (komfortek):
Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Ministra Rozwoju i Technologii w sprawie „komfortek”, czyli toalet dostosowanych do potrzeb dorosłych osób z niepełnosprawnościami wyposażonych w leżanki i podnośniki. RPO wskazał na konieczność ujęcia w przepisach prawnych obowiązku zapewnienia toalet dostosowanych do wykonywania czynności higienicznych wobec osób z niepełnosprawnościami potrzebujących bardziej intensywnego wsparcia oraz określenia norm budowlanych dla takich pomieszczeń. Ministerstwo Rozwoju i Technologii odpowiada, że trwają prace nad projektem rozporządzenia, które ma m.in. uregulować obowiązek tworzenia pomieszczeń higieniczno-sanitarnych w konkretnych rodzajach budynków dostosowanych i przeznaczonych do przewijania dorosłych osób ze szczególnymi potrzebami.
Rozszerzeniu ma ulec katalog pomieszczeń higieniczno-sanitarnych o „pomieszczenia przeznaczone do przewijania dorosłych osób ze szczególnymi potrzebami”. Miałyby one być wydzielane w nowoprojektowanych budynkach przeznaczonych na potrzeby administracji publicznej o powierzchni użytkowej ponad 2000 m2, budynkach przeznaczonych na potrzeby kultury, sportu, handlu, usług lub obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym lub lotniczym o powierzchni użytkowej ponad 10000 m2, na stacjach paliw o powierzchni użytkowej ponad 300 m2 zlokalizowanych przy autostradach lub drogach ekspresowych oraz w budynkach przeznaczanych na potrzeby opieki zdrowotnej.
Rzecznik Praw Obywatelskich będzie monitorował działania zapowiedziane przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii.
- RPO: Niezbędne jest wprowadzenie zmian po wyroku TK w sprawie aborcji
RPO ponownie zwraca uwagę na potrzebę zmian legislacyjnych i doprecyzowanie przesłanek umożliwiających dokonanie legalnego zabiegu aborcji – po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 22 października 2020 r.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-tk-aborcja-wyrok-wykonanie-sejm
- Osoby z niepełnosprawnościami nie mogły wziąć udziału w posiedzeniu sejmowej komisji. RPO pisze do Szefa Kancelarii Sejmu
Osobom z niepełnosprawnościami i ich opiekunom faktycznie uniemożliwiono wypowiedzenie się podczas posiedzenia sejmowej komisji, która zajmowała się projektem o świadczeniu wspierającym. Zdalna forma konsultacji projektu odbiega od wymagań Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. Konwencja traktuje konsultacje z nimi jako obowiązkowy krok przed zatwierdzeniem przepisów ustawowych.
Rzecznik Praw Obywatelskich pisze w tej sprawie do Szefa Kancelarii Sejmu RP.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-ozn-konsultacje-udzial-posiedzenie-komisji-sejm
- Śmierć ciężarnej kobiety w szpitalu w Nowym Targu. RPO pisze do MZ, RPP i prokuratury
Na podstawie doniesień medialnych RPO powziął informację o śmierci ciężarnej pacjentki w Podhalańskim Szpitalu Specjalistycznym w Nowym Targu. Rzecznik Marcin Wiącek zwraca się w tej sprawie do Ministra Zdrowia i Rzecznika Praw Pacjenta oraz Prokuratury Rejonowej w Nowym Targu.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-kobieta-szpital-smierc-mz-rpp-prokuratura
- Po roku od rozpoczęcia wojny nierozwiązanych pozostaje wiele problemów związanych z edukacją ukraińskich dzieci i młodzieży w polskich szkołach. Dużo młodzieży nie uczy się w żadnym systemie, większość uczniów jest w klasach mieszanych, bariera językowa, trauma wojenna, brak wsparcia psychologiczno-pedagogicznego, brak szkoleń dla kadry nauczycielskiej – to tylko niektóre z problemów.
Obowiązkiem państwa jest zadbanie o każde dziecko przebywające w Polsce – pisze RPO Marcin Wiącek do ministra edukacji Przemysława Czarnka i pyta, jak MEiN zamierza rozwiązać te problemy.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-mein-problemy-edukacja-uczniowie-ukraina-odpowiedz
- Ochrona specustawy nie dla Ukraińców z kanadyjską wizą. Rzecznik występuje do Wojewody Mazowieckiego
Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpłynęła skarga na trudności, jakie uchodźcy wojenni z Ukrainy napotykają przy próbie uzyskania lub odzyskania statusu UKR, jeśli jednocześnie mają kanadyjską wizę. Zastępca RPO Valeri Vachev pisze w tej sprawie do wojewody mazowieckiego Tobiasza Bocheńskiego.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-ukraincy-ochrona-wiza-wojewoda-mazowiecki
- Co powinna uwzględniać ustawa o usługach asystenckich. Uwagi Marcina Wiącka dla MRiPS
Wdrożenie usług asystenckich wiąże się z koniecznością pilnej zmiany systemu orzekania o niepełnosprawności oraz zniesienia lub istotnej modyfikacji instytucji ubezwłasnowolnienia. Usług tych nie należy traktować jako pomocy socjalnej, ale jako element polityki wyrównywania szans osób z niepełnosprawnościami we wszystkich sferach życia. Wątpliwości RPO budzi umożliwienie skorzystania z asystencji osobistej wyłącznie osobom pomiędzy 16. a 65. rokiem życia. Ważnym – nieobecnym obecnie elementem systemu – powinien być tzw. „budżet osobisty” przyznawany osobie z niepełnosprawnością na sfinansowanie potrzebnych usług.
W toku prac nad ustawą należy uwzględnić odpowiedni czas na konsultacje społeczne.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-uslugi-asystenckie-uwagi-mrips
- RPO Marcin Wiącek skarży do WSA zakaz wojewody przerzucania rzeczy przez granicę. Wojewoda wnosi o oddalenie skargi
Rozporządzenie porządkowe Wojewody Podlaskiego zakazuje przerzucania, przekazywania i odbierania przedmiotów przerzuconych lub przekazanych przez linię granicy państwowej na Podlasiu. Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich zostało ono wydane z przekroczeniem uprawnień – dotyczy spraw, które są już uregulowane w ustawach. W skardze do WSA Rzecznik zarzuca również rozporządzeniu m.in., że samodzielnie określa kary za naruszenie jego przepisów – a zgodnie z Konstytucją jest to możliwe jedynie w ustawie.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-przedmioty-granica-zakaz-wojewoda-skarga-wsa-odpowiedz
Wydarzenia
Podpisaliśmy apel RPO w sprawie dostępności wyborów
6 czerwca w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich odbyła się konferencja prasowa, w trakcie której RPO Marcin Wiącek i przedstawiciele organizacji społecznych złożyli podpisy pod apelem w sprawie dostępności wyborów. Inicjatywę „Nasz Rzecznik” reprezentował Edward Bolak (Zespół Praw Osób z Niepełnosprawnościami, Fundacja Wspólnota Nadziei, Porozumienie Autyzm-Polska).
https://naszrzecznik.pl/podpisalismy-apel-rpo-w-sprawie-dostepnosci-wyborow/
„Najważniejsze jest umieć słuchać i mieć miłość do drugiego człowieka” – spotkanie z Janem Arczewskim, twórcą Telefonu zaufania dla osób niepełnosprawnych 81 747 98 21 w ramach projektu Koalicja Infolinii BRPO
Jan Arczewski od piątego roku życia choruje na rdzeniowy zanik mięśni. Jest osobą leżącą, ma sprawną jedynie jedną rękę, w której trzyma słuchawkę. Przeprowadził już blisko sto tysięcy rozmów, niosąc codzienną pomoc osobom potrzebującym wsparcia, nierzadko ratując życie. Pracuje i mieszka w Domu Pomocy Społecznej.
Zjazd Inicjatywy „Nasz Rzecznik” w ramach obchodów XX-lecia OFOP-u
13 czerwca w Muzeum Warszawskiej Pragi odbył się trzeci zjazd Inicjatywy „Nasz Rzecznik”, wpisujący się w obchody XX-lecia Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych pod hasłem „Działając razem, możemy więcej”.
Równolegle odbył się warsztat dla dziennikarzy/rek “Nie cierpię cierpieć!” o języku, który nie wyklucza i nie stygmatyzuje osób z niepełnosprawnościami i osób neuroróżnorodnych. Warsztat, w którym uczestniczyli także przedstawiciele Biura RPO, poprowadzili Magda Majewska (Krytyka Polityczna) i Mateusz Różański (Integracja, portal niepelnosprawni.pl).
https://naszrzecznik.pl/warsztat-nie-cierpie-cierpiec-13-czerwca-2023/
Spotkania z RPO
28 czerwca – spotkanie Zespołu Praw Uchodźców/czyń z ZRPO Valerim Vachevem, ZRPO Wojciechem Brzozowskim i przedstawiciel(k)ami Biura RPO
- Podlasie zostało przez polityków spisane na straty. Na polsko-białoruskiej granicy rację ma ten, kto ma dłuższą broń. Checkpointy co trzy kilometry. Można do nas mierzyć z broni, kazać nam leżeć na ziemi.
- Uchodźczyni wojenna z Ukrainy i jej dziecko nie wyjeżdżali z Polski, ale ZUS na podstawie danych od straży granicznej wstrzymał im wypłatę 500+. Jak kobieta ma udowodnić, że nie wyjeżdżała z dzieckiem z Polski?
- Aby dostać się do odpowiedniej dla siebie szkoły średniej uczniowie klas ósmych muszą zdać egzamin ósmoklasisty z języka polskiego na odpowiednim poziomie. Nie są w stanie tego zrobić bez dodatkowych lekcji języka polskiego. Tracimy ich potencjał i skazujemy uczniów/uczennice z traumą wojenną na kolejny stres.
- Co czeka uchodźczynie i uchodźców oraz organizacje niosące im wsparcie w 2024 r., kiedy skończą się granty międzynarodowych organizacji na działania pomocowe dla uchodźców wojennych z Ukrainy?
- Szczególnie trudna jest sytuacja uchodźców/czyń z grup mniejszościowych, w tym osób uchodźczych pochodzenia romskiego. Problemem jest systemowa romofobia.
Uczymy się
Komunikacja strategiczna – warsztat w ramach programu CECEP
Na zaproszenie National Democratic Institute oraz Instytutu Spraw Publicznych 19-21 czerwca delegacja Inicjatywy „Nasz Rzecznik” wzięła udział w drugim warsztacie dla pięciu polskich koalicji zakwalifikowanych do programu Zaangażowania Obywatelskiego w Europie Środkowo-Wschodniej (CECEP). Tematem warsztatu, który odbył się we Wrocławiu, była komunikacja strategiczna.
https://naszrzecznik.pl/komunikacja-strategiczna-warsztat-w-ramach-programu-cecep/
Czerwcowe spotkania zespołów roboczych
Zespół Praw Kobiet, 16 czerwca
Wypracowałyśmy sztandarowy postulat Zespołu Praw Kobiet:
Wprowadzenie systemowych rozwiązań zapewniających skuteczną ochronę praw kobiet w następujących obszarach:
– przeciwdziałanie przemocy ze względu na płeć,
– dostęp do aborcji,
– dostęp do antykoncepcji,
– edukacja seksualna,
– dostęp do badań prenatalnych, opieki lekarskiej bez ograniczeń wiekowych, odpowiednich standardów opieki okołoporodowej i leczenia niepłodności,
– przeciwdziałanie ubóstwu menstruacyjnemu,
– przeciwdziałanie wykluczeniu z rynku pracy,
– alimentacji.
https://naszrzecznik.pl/spotkanie-zespolu-praw-kobiet-16-czerwca-2023/
Zespół Ochrona Środowiska/Klimat, 16 czerwca
Plany na kolejne stacjonarne grudniowe spotkanie, przygotowanie zgłoszenia do RPO w sprawie stosowania glifosatu, opracowanie pięciu pytań do polityków i polityczek przed wyborami oraz wypracowywanie kluczowego postulatu naszego zespołu na ten rok, to główne tematy jakim zajmowaliśmy się podczas spotkania.
Zespół Praw Opiekunów/ek, 23 czerwca
Procedowana ustawa o świadczeniu wspierającym budzi w naszym środowisku ogromne emocje. 89% parlamentarzystów nie rozumie, nad czym głosuje. Taka jest wiedza i świadomość posłów i senatorów na temat naszych problemów. Tematy osób z niepełnosprawnościami nie wydają się politykom nośne wyborczo, a my musimy nadal wskazywać, że nie jest to problem niszowy.
Naciskajmy na konsultacje społeczne! Wiele zapisów ustawy o świadczeniu wspierającym jest wciąż niebezpiecznych. Przed nami nieustanne śledzenie losów ustawy i walka o zmiany części zapisów. Takie wnioski i decyzje towarzyszyły spotkaniu zespołu 23 czerwca.
Zespół Praw Uchodźców/czyń, 27 czerwca
Dobrze zaprojektowana, kompleksowa i odpowiadająca na aktualne potrzeby polityka migracyjna i integracyjna osób uchodźczych oraz starających się o status uchodźcy. To parasolowy postulat naszego zespołu na ten rok, który udało się nam zredagować podczas spotkania 27 czerwca, w przededniu spotkania Zespołu z Zastępcami RPO: Valerim Vachevem i Wojciechem Brzozowskim i ekspert(k)ami Biura RPO.
Zespół Praw Osób z Niepełnosprawnościami, 7 i 28 czerwca
Uaktualnialiśmy tekst – przygotowanego przez Annę Szalast – będący wstępnym stanowiskiem Inicjatywy „Nasz Rzecznik” w sprawie działania systemu orzecznictwa i potrzeby jego gruntownej reformy.
Wypracowywaliśmy “parasolowy” postulat naszego zespołu, który wejdzie w skład dekalogu postulatów Inicjatywy “Nasz rzecznik” na ten rok.
https://naszrzecznik.pl/spotkanie-zespolu-praw-osob-z-niepelnosprawnosciami-7-czerwca-2023/