Sokół w Dąbrowie Górniczej, czyli w poszukiwaniu tradycji

16 lipca 2023 r. w Fabryce Pełnej Życia, jako impreza towarzysząca Dąbrowskiemu Jarmarkowi Staroci organizowanemu Przez Muzeum Miejskie Sztygarka, odbyło się przygotowane przez OFOP spotkanie „Szukamy ich historii: Od Sokoła do straży obywatelskich” w ramach projektu „Inna historia Dąbrowy Górniczej – Z perspektywy (lotu) Sokoła” współfinansowanego przez Urząd Miasta Dąbrowa Górnicza.

Dlaczego Sokół w Dąbrowie?

Towarzystwo Gimnastyczne Sokół to jedna z najstarszych organizacji. Jednak w  historii Dąbrowy Górniczej i całego Zagłębia Dąbrowskiego pełniła rolę szczególną. W roku 1914-tym jej członkowie, w większości, nie zasilili powstających Legionów (inaczej niż Sokół w Galicji) lecz stworzyli Straże Obywatelskie. Jak w historii Wojska Polskiego uznaje się rolę Legionów, tak Straże Obywatelskie i Komitety Obywatelskie wpisują się w historię powstania polskiej policji i… polskiego samorządu. Przede wszystkim jednak są ważnym, choć przecież momentami kontrowersyjnym, elementem historii samoorganizacji społecznej i organizacji pozarządowych.

Dlaczego w lipcu?

W lipcu tego roku mija 109 rocznica powstania Straży Obywatelskich w Zagłębiu. To ważna data także w historii organizacji, które udowodniły, że przy braku władzy państwowej i samorządowej potrafią oddolnie zorganizować lokalne życie społeczne i gospodarcze. Jest to więc okazja nad pochyleniem się nad początkami Sokoła w Dąbrowie. Nie jest to historia dostatecznie poznana, a odkrywanie zapomnianych wydarzeń i ludzi jest ciekawym sposobem nie tylko na spędzanie wolnego czasu (jak stwierdził na spotkaniu Arkadiusz Rybak z Muzeum Miejskiego „Sztygarka” – jest to zajęcie detektywistyczne), ale i odkrywania lokalnej historii oraz… tradycji organizacji społecznych.