Spotkanie z partnerami spoza administracji nt. realizacji zasady partnerstwa (4.04.2016)

17 kwietnia 2016
Aktualności, Ciała dialogu obywatelskiego, Monitoring funduszy europejskich, Przyszły okres programowania, Reprezentanci OFOP, Rzecznictwo funduszowe

Dnia 4 kwietnia 2016 roku Ministerstwo Rozwoju zorganizowało spotkanie z partnerami spoza administracji nt. realizacji zasady partnerstwa. Administrację rządową reprezentowali m.in. przedstawiciele:

  • Departamentu Strategii Rozwoju;
  • Departamentu Koordynacji Wdrażania Funduszy UE;
  • Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego.

Dyskutowana była m.in. efektywność działania Prezydium Komitetu Umowy Partnerstwa, które wyłonili spośród siebie partnerzy spoza administracji w komitecie Umowy Partnerstwa. Ciało, w skład którego wchodzą:

  • Zygmunt Mierzejewski (Forum Związków Zawodowych) – przedstawiciel partnerów społecznych (w rozumieniu związków zawodowych);
  • Michał Konwicki (Krajowa Izba Gospodarcza) – przedstawiciel partnerów gospodarczych;
  • Prof. Henryk Runowski (Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich) – przedstawiciel środowiska naukowego;
  • Jan Jakub Wygnański (Rada Działalności Pożytku Publicznego) – przedstawiciel organizacji pozarządowych,

spotkało się w zeszłym roku tylko raz.

II posiedzenie KUP planowane jest na 29 kwietnia br., mają być na nim omawiane:

  • założenia Strategii odpowiedzialnego rozwoju;
  • sprawozdanie z realizacji Umowy Partnerstwa;
  • plan działań na rzecz przyspieszenia realizacji Programów Operacyjnych w ramach Umowy Partnerstwa;
  • warunkowość ex-ante;
  • plan ewaluacji Umowy Partnerstwa;
  • zmiany w regulaminie Komitetu ds. Umowy Partnerstwa wynikające ze zmiany struktury Rady Ministrów;

Spotkanie z 4 kwietnia 2016 roku dotyczyło propozycji zmian wynikających z przyjętego przez Radę Ministrów 24 lutego br. Planu działań na rzecz zwiększenia efektywności i przyśpieszenia realizacji programów w ramach Umowy Partnerstwa na lata 2014-2020.

Dokument jest rezultatem analizy stanu wdrażania programów na lata 2014-2020, jaką Ministerstwo Rozwoju przeprowadziło pod koniec 2015 r.

Głównym założeniem opracowanego dokumentu jest pełne wykorzystanie dostępnej alokacji w sposób trwale przekładający się na rozwój społeczno-gospodarczy i dający solidną podstawę do kolejnych działań prorozwojowych. Obok diagnozy i analizy uwarunkowań Plan działań wskazuje na główne wyzwania stojące przed instytucjami wdrażającymi programy oraz przewidywane działania. Celem jest zapewnienie rozwoju Polski opartego na konkurencyjności gospodarki, wysokiej jakości miejscach pracy, szeroko rozumianej innowacyjności i włączeniu całego społeczeństwa w procesy prorozwojowe.

Prowadzone działania mają doprowadzić m.in. do merytorycznego wzmocnienia Komitetu Umowy Partnerstwa oraz komitetów monitorujących programy operacyjne (również regionalne) przez powołanie przy nich Grup ds. efektywności funduszy UE.

W ramach samego Komitetu Umowy Partnerstwa taka grupa miałaby zyskać statut Podkomitetu.

Ministerialne przesłanki do utworzenia Podkomitetu ds. efektywności funduszy:

  • potrzeba zapewnienia efektywnego wykorzystania funduszy europejskich dostępnych w latach 2014-2020 – tj. takiego, które zagwarantuje utrzymanie się efektów interwencji w czasie oraz stworzenie solidnych podstaw do dalszego dynamicznego rozwoju polskiej gospodarki;
  • wysoka złożoność wymogów prawa UE regulujących wdrażanie programów na lata 2014-2020, a co za tym idzie – konieczności takiego zarządzania programami i współpracy instytucji i beneficjentów, które umożliwią sprostanie tym wymogom;
  • przepisy rozporządzeń w obszarze funduszy, które nakładają na państwa członkowskie szczególne obowiązki w zakresie zmniejszania obciążeń dla beneficjentów;
  • zapisy przyjętego w dn. 24 lutego 2016 r. Planu działań na rzecz zwiększenia efektywności i przyśpieszenia realizacji programów Umowy Partnerstwa 2014-2020, adresującego ww. trzy przesłanki.

Cele działania planowanego Podkomitetu:

  1. włączenie środowisk beneficjentów i partnerów spoza administracji w realizację działań na rzecz zwiększenia efektywności programów, poprzez pozyskanie wiedzy pochodzącej od beneficjentów oraz zapewnienie stałej wymiany informacji;
  2. wyznaczenie kierunku działań dla grup ds. efektywności o podobnym charakterze utworzonych (zgodnie z zapisami Planu działań) przy Komitetach Monitorujących pozostałe programy operacyjne.

Proponowane zadania Podkomitetu:

  1. analiza sposobu realizacji Planu działań na rzecz zwiększenia efektywności i przyspieszenia realizacji programów w ramach Umowy Partnerstwa 2014-2020 oraz formułowanie zaleceń, przedstawianych następnie na forum KUP;
  2. identyfikacja głównych czynników opóźniających realizację programów i obniżających jakość interwencji w ramach funduszy UE 2014-2020;
  3. wypracowanie propozycji kolejnych działań podnoszących efektywność realizacji (o charakterze systemowym i doraźnym);
  4. formułowanie konkretnych rekomendacji dotyczących Umowy Partnerstwa lub poszczególnych programów;
  5. analiza wyników prac grup ds. efektywności powołanych przy poszczególnych programach operacyjnych;
  6. analiza postulatów zgłaszanych na utworzoną na potrzeby prac Podkomitetu skrzynkę e-mail.

Proponowany skład Podkomitetu:

  • Przewodniczący – sekretarz stanu lub podsekretarz stanu w ministerstwie właściwym ds. rozwoju regionalnego;
  • Zastępca Przewodniczącego – przedstawiciel partnerów spoza administracji;
  • Członkowie – członkowie KUP reprezentujący trzy strony zasiadające w tym komitecie (strona rządowa, samorządowa, partnerzy);
  • Obserwatorzy – przedstawiciele beneficjentów, eksperci.

Forma prac:

  • analiza posiadanych przez członków Podkomitetu informacji i wypracowanie propozycji rozwiązań;
  • analiza postulatów napływających na skrzynkę;
  • analiza ekspertyz zewnętrznych;
  • zapoznawanie się z wynikami prac grup powołanych przy KM dla programów;
  • stanowiska i raporty z rekomendacjami, możliwymi do wykorzystania przy ocenie realizacji i przy aktualizacji Planu działań… przedstawiane na forum Komitetu UP.

Produkty:

  • przedkładanie członkom KUP wniosków i rekomendacji dotyczących realizacji Planu działań oraz innych usprawnień;
  • raport z rekomendacjami;
  • rekomendacje przedstawiane instytucjom zarządzającym programami i komitetom monitorującym programy.

Grupy ds. efektywności przy Komitetach Monitorujących programy miałyby powstać na podstawie uchwały KUP-u rekomendującej ich powołanie.

Wątpliwość zebranych wzbudziła zasadność powoływania grup ds. efektywności funduszy przez Komitety Monitorujące Regionalne Programy Operacyjne oraz pozycja samych grup. Kluczową kwestią wydaje się, czy wypracowane przez nie rekomendacje obligatoryjne, czy pozostaną tylko niezobowiązującymi wnioskami dla komitetów. Oznaczałoby to brak efektywności pracy samych grup ds. efektywności.

Jakub Wygnański poruszył, strategiczny dla działania samych grup, temat definiowania efektywności realizowanych działań. Czy ma to być

  1. gospodarność (restrykcyjne rozliczanie kosztów);
  2. deregulacja (łatwe kryteria dostępu);
  3. skuteczność (rezultaty);
  4. impact – wpływ, trwałość osiągniętego efektu.

Najtrudniejsza, ale najbardziej pożądana w projektach społecznych jest właśnie kwestia oddziaływania, długoterminowych konsekwencji realizowanych projektów. Zwłaszcza w wymiarze społecznym, wartość mają działania wykraczające poza natychmiastowe, łatwo mierzalne wskaźniki, efekty dla bezpośrednich beneficjentów. Pytaniem otwartym jest, czy właśnie taką efektywność będą miały na uwadze powoływane przy komitetach monitorujących grupy.

Z ramienia OFOP-u w spotkaniu uczestniczyli Piotr Frączak, Agata Wiśniewska-Górczewska i Krystian Kiszka.