Inicjatywa lokalna – posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi
23 lipca 2014r. odbyło się posiedzenie Parlamentarnego Zespołu do Spraw Współpracy
z Organizacjami Pozarządowymi. Tematami posiedzenia były:
1. „Inicjatywa lokalna – zbadanie efektywności instytucji”,
23 lipca 2014r. odbyło się posiedzenie Parlamentarnego Zespołu do Spraw Współpracy
z Organizacjami Pozarządowymi. Tematami posiedzenia były:
1. „Inicjatywa lokalna – zbadanie efektywności instytucji”,
2. „Instytucja przekazywania 1 % podatku dochodowego od osób fizycznych na rzecz organizacji pożytku publicznego – podsumowanie mechanizmu oraz przygotowanie propozycji rozwiązań największych problemów”.
Pierwszy temat przedstawił pan Krzysztof Więckiewicz, dyrektor Departamentu Pożytku Publicznego w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. Pan Więckiewicz poinformował Zespół, że wraz z Radą Działalności Pożytku Publicznego prowadzą badania nad rzeczywistym wykorzystywaniem instrumentu współpracy z samorządem lokalnym, jakim jest inicjatywa obywatelska (uregulowana w rozdziale 2A ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie z dnia 24 kwietnia 2003 r.). Wynika z nich, że w 2013r. zgłoszonych zostało 730 inicjatyw lokalnych, a ok. 500 spośród nich zostały wykonane na mocy umowy wnioskodawców z organem jednostki samorządu terytorialnego. Przedstawione porównanie z innymi latami wygląda mniej więcej następująco*:
2010r: 858 inicjatyw / 622 umowy
2011r: ok. 500 inicjatyw / 450 umów
2012r: 480 inicjatyw / 343 umowy, łącznie ok. 11 mln zł
2013r: 730 inicjatyw / ok. 500 umów, łącznie ok. 20 mln zł
Ja wynika z powyższych liczb inicjatywa lokalna nie jest bardzo popularnym narzędziem. Zdaniem pana Więckiewicza nie wynika to z przepisów, ponieważ przeprowadzenie inicjatywy lokalnej nie jest proceduralnie skomplikowane. Po części ten brak popularności wynika z faktu, że istnieją inne równie proste formy współpracy z samorządem jak np. budżet partycypacyjny, fundusz sołecki. Po części zaś z nadal niskiego zaangażowania obywateli i kapitału społecznego.
Obecni na spotkaniu zgodzili się z wnioskiem, że nie tyle zmiana ustawy może wpłynąć pozytywnie na zastosowanie inicjatywy obywatelskiej, co promocja tego instrumentu na poziomie samorządowym. Dyrektor Więckiewicz poinformował uczestników spotkania, że Departament Pożytku Publicznego realizuje projekt systemowy, w ramach którego prowadzi szkolenia dla pracowników samorządowych dotyczące korzystania z finansowych instrumentów wspierania aktywności obywatelskiej, w tym inicjatywy lokalnej.
Drugi temat przedstawił pan Jakub Wygnański, członek Rady Działalności Pożytku Publicznego, związany ze Stowarzyszeniem Klon/Jawor, które regularnie bada funkcjonowanie organizacji pozarządowych. Pan Wygnański aktywnie uczestniczył w opracowywaniu mechanizmu przekazywania 1% podatku dochodowego od osób fizycznych na rzecz organizacji pożytku publicznego. Zarysował pierwotne założenia tego mechanizmu, a następnie wskazał jak w odniesieniu do nich prezentują się dane z lat 2011-2012, na podstawie sprawozdań OPP do MPiPS oraz badań Klon/Jawor.
* dane zostały wygłoszone ustnie i zapisane na bieżąco, dokładne dane warto zweryfikować u źródła, tj. Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.