Prezentujemy podręcznik „Jak partycypacyjnie tworzyć programy współpracy z organizacjami pozarządowymi na szczeblu centralnym”
Niewiele zdobyliśmy dotychczas doświadczeń z procesów przygotowywania programów współpracy ministerstw z organizacjami pozarządowymi, czy szerzej, ze wspólnego, partycypacyjnego tworzenia dokumentów we współpracy administracji centralnej z podmiotami III sektora. Tym bardziej trudno jest mówić o dobrych praktykach z tych procesów, o rozwiązaniach „wzorcowych” lub „modelowych”, których zastosowanie gwarantowałoby przygotowanie i przyjęcie dokumentu zadowalającego wszystkich uczestników procesu jego tworzenia.
Zebrane w niniejszej publikacji doświadczenia opisują działania podjęte na rzecz opracowania i skonsultowania założeń do programów współpracy ministerstw z organizacjami pozarządowymi, które podjęła Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych we współpracy z czterema resortami – Ministerstwem Gospodarki, Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwem Sportu i Turystyki oraz Ministerstwem Sprawiedliwości. Jak pokazała praktyka, mimo, że cel wspólnych działań z poszczególnymi ministerstwami był taki sam – partycypacyjne wypracowanie założeń do programów i ich skonsultowania ze środowiskiem pozarządowym, – to wynik tych prac był często odmienny. W wypadku Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Ministerstwa Sportu i Turystyki efektem procesu konsultacyjnego są założenia do programów współpracy. W wypadku Ministerstwa Gospodarki, powstały założenia do programu współpracy, które zostały skonsultowane i na tej podstawie powstał projekt programu, który również został skonsultowany z organizacjami pozarządowymi. Natomiast w Ministerstwie Sprawiedliwości proces zakończył się przyjęciem programu współpracy. Realizacja równolegle czterech ww. procesów możliwa była dzięki współfinansowaniu ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego – całość działań została ujęta w projekcie „Programy dla zmiany”. I chociaż mogłoby się wydawać, że dzięki zewnętrznym funduszom przygotowanie i przeprowadzenie procesów konsultacyjnych miało większą dyscyplinę czasową, jak też szersze możliwości realizacyjne, to jak pokazały doświadczenia, okres 7 miesięcy na wypracowanie dokumentów w partnerski sposób to czas racjonalny i wystarczający, a koszty działań tego typu nie są wysokie.
Publikacja „Programy dla zmiany – jak partycypacyjnie tworzyć programy współpracy z organizacjami pozarządowymi na szczeblu centralnym. Podręcznik” to próba zebrania doświadczeń i stworzenia podsumowania wspomnianych wyżej procesów konsultacyjnych. Rozpoczynając od tekstu Piotra Frączaka, który opisuje szerszy kontekst zawiązywania i prowadzenia współpracy administracji centralnej z organizacjami pozarządowymi w Polsce, przez opracowanie Piotra Waglowskiego poświęcone uwarunkowaniom prawnym tej współpracy, aż po trzecią część podręcznika, przygotowaną przez Jana M. Grabowskiego, opisującą w jaki sposób udało się partycypacyjnie stworzyć założenia do programów współpracy i które z zebranych doświadczeń wydają się najcenniejsze, staramy się promować międzysektorową współpracę na szczeblu centralnym. Również w tym celu do trzeciej części publikacji dodaliśmy wypowiedzi koordynatorek i koordynatorów zespołów konsultacyjnych, działających przy poszczególnych ministerstwach i odpowiedzialnych za przygotowanie i nadzorowanie procesów konsultacyjnych.
W Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych jesteśmy przekonani, że warto było przystąpić do realizacji projektu zorientowanego na powstanie założeń do programów współpracy. Również dlatego, że wyniki projektu zaskoczyły nas samych. A teraz wierzymy, że zachęcą one kolejne ministerstwa do podobnych działań, a organizacje pozarządowe do aktywnego w nich udziału.
Pliki do pobrania (w formacie .pdf):
Raport z procesów konsultacyjnych MG, MKiDN, MS, MSiT
Program współpracy Ministerstwa Gospodarki z organizacjami pozarządowymi na rok 2016
Program współpracy Ministra Sprawiedliwości z organizacjami pozarządowymi na rok 2016