Podpisz apel w sprawie Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej
Dwadzieścia lat temu Polska podpisała Zrewidowaną Europejską Kartę Społeczną. Inicjatorem tego działania była ówczesna wicepremierka Izabella Jaruga-Nowacka. Karta została przyjęta w Radzie Europy w 1996 roku. Jak dotąd podpisało i ratyfikowało ją 36 państw. Osiem państw, w tym Polska do dzisiaj nie ratyfikowało tego dokumentu. Od 2015 r. Polski Komitet Europejskiej Sieci Przeciwdziałania Ubóstwu stale wzywa do jej ratyfikacji i dzisiaj – wraz ze wszystkimi sygnatariuszami tego stanowiska – apeluje do ministry Agnieszki Dziemianowicz-Bąk o sfinalizowanie prac ratyfikacyjnych, tak aby praca jej poprzedniczki mogła zakończyć się sukcesem jeszcze w tym roku. Poniżej pełen tekst apelu, do którego poparcia zachęcamy, podpisy zbierane są do 30 października, na stronie ngo.pl.
Pani Agnieszka Dziemianowicz-Bąk
Ministra Rodziny Pracy i Polityki Społecznej
Dwadzieścia lat temu Polska podpisała Zrewidowaną Europejską Kartę Społeczną. Inicjatorem tego działania była ówczesna wicepremierka Izabella Jaruga-Nowacka. Karta została przyjęta w Radzie Europy w 1996 roku. Jak dotąd podpisało i ratyfikowało ją 36 państw. Osiem państw, w tym Polska do dzisiaj nie ratyfikowało tego dokumentu.
Zrewidowana Europejska Karta Społeczna oprócz wzmocnienia praw społecznych (zapisanych w dotychczasowej Europejskiej Karcie Społecznej) obok zwiększenia ochrony dzieci, macierzyństwa i praw osób starszych, dodała też nowe prawa związane z prawami pracowniczymi oraz kwestiami skutecznej polityki mieszkaniowej i ochrony przed ubóstwem.
Szczególnie chcielibyśmy zwrócić uwagę, na art. 30 i 31 Karty.
Artykuł 30 dotyczący prawa do ochrony przed ubóstwem i marginalizacją społeczną, nakłada na państwa obowiązek przyjęcia ogólnego i skoordynowanego podejścia do walki z ubóstwem i wykluczeniem. Istotną kwestią jest promowanie rzeczywistego dostępu osób i rodzin zagrożonych lub znajdujących się w trudnej sytuacji do podstawowych zasobów i usług, z obszarów takich jak: zatrudnienie, mieszkanie, szkolenie, kształcenie, kultura oraz pomoc społeczna i opieka medyczna. Wymaga to nie tylko tworzenia mechanizmów wsparcia, ale ciągłego przeglądu sytuacji.
Artykuł 31 odnoszący się do prawa do mieszkania wskazuje na precyzyjne i wyraźne ujęcie tej tematyki w zakresie praw społecznych. W zapisach tego artykułu zobowiązuje się państwa do podjęcia działań w trzech głównych obszarach:
- Popierania dostępu do mieszkań o odpowiednim standardzie (co obejmuje m.in. bezpieczeństwo prawne zajmowania lokalu, dostęp do podstawowych usług, odpowiednią infrastrukturę, warunki sanitarne),
- Zapobiegania i ograniczania bezdomności w celu jej stopniowego likwidowania. Wymaga to zarówno działań prewencyjnych, jak i zapewnienia schronienia oraz wsparcia dla osób bezdomnych,
- Uczynienie kosztów mieszkań (czynszów, opłat) dostępnymi dla osób, które nie mają wystarczających zasobów, np. poprzez systemy dodatków mieszkaniowych, budownictwo socjalne czy regulację rynku.
Ratyfikacja Karty wraz z protokołem skargowym, mogłaby tym samym w znaczący sposób zmotywować władze publiczne w Polsce do działań w zakresie praw społecznych i przeciwdziałania ubóstwu i bezdomności. W 2026 r. Unia Europejska przyjmie pierwszy raz strategię w tym zakresie. Będzie ona wymagała podjęcia działań przez państwa członkowskie. Uważamy, że ratyfikacja Karty to pierwszy krok do zapewnienia wolności od ubóstwa i bezdomności w Polsce. Ratyfikacja Karty to także większa ochrona pracowników, w tym świadczącym pomoc osobom doświadczającym ubóstwa i narażonym na wykluczenie społeczne.
Polski Komitet EAPN konsekwentnie od 2015 roku wzywa do ratyfikacji Karty i protokołu skargowego. Rok 2025, w którym mija dwadzieścia lat od jej podpisania jest dobrym momentem na dokończenie wysiłków podjętych przez premierkę Izabelę Jarugę-Nowacką. Dlatego też Polski Komitet Europejskiej Sieci Przeciwdziałania Ubóstwu oraz inni sygnatariusze tego apelu wzywają ministrę Agnieszkę Dziemianowicz-Bąk do podjęcia kontynuacji prac ratyfikacyjnych, tak aby praca jej wielkiej poprzedniczki mogła zakończyć się sukcesem jeszcze w tym roku.