Działania przedstawicieli OFOP-u w KM PO KL
Informacja o działalności w roku 2010 w Komitecie Monitorującym Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (KM PO KL) i Grupie roboczej ds. horyzontalnych Mirosławy Hamery i Łukasza Domagały, przedstawicieli Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych:
Informacja o działalności w roku 2010 w Komitecie Monitorującym Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (KM PO KL) i Grupie roboczej ds. horyzontalnych Mirosławy Hamery i Łukasza Domagały, przedstawicieli Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych:
- Mirosława Hamera – członkini KM PO KL, Przewodnicząca Grupy roboczej ds. horyzontalnej,
- Łukasz Domagała – zastępca członka KM PO KL, wspomagający Przewodnicząca w prowadzeniu prac Grupy roboczej,
na co dzień związanych z Regionalnym Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych i Siecią SPLOT.
Oprócz członków grupy na spotkaniach obecni byli przedstawiciele i przedstawicieli Krajowej Instytucji Wspomagającej (KIW) oraz Krajowej Sieci tematycznej (KST) ds. dobrego rządzenia.
- Spotkanie w maju 2010 miało na celu omówienie następujących kwestii:
Poruszane kwestie:
– weryfikacja sposobów oceny projektów innowacyjnych przez Komisje Oceny Projektów (KOP) (przygotowanie ekspertów, subiektywizm oceny w kontekście uzasadnienia innowacyjności projektu, problemy z oceną produktu finalnego, np. w Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiebiorczości)- z przedstawionych danych niepokojąca jest znikoma ilość wniosków, które zostały przekazane do realizacji,
– kłopot z ograniczoną ilością znaków szczególnie w dużych, partnerskich i innowacyjnych przedsięwzięciach (od 1 stycznia 2011 liczba ma być zwiększona do 35000),
– weryfikacja problemów z ilością i jakością realizowanych projektów innowacyjnych/ponadnarodowych/ z komponentem ponadnarodowym,
– problemy z zakresem możliwej pomocy publicznej udzielanej przez PARP, m.in. w ramach projektów innowacyjnych – brak jednoznacznych interpretacji, pozostawienie projektodawcy samemu sobie,
– promocja możliwości rozszerzania projektów już realizowanych o komponenty ponadnarodowe – obowiązkowa informacja w każdej dokumentacji konkursowej o możliwości oraz zasadach przeprowadzania, być może większe działanie w tej kwestii ROEFS-ów,
– uruchamianie konkursów z większymi alokacjami umożliwiającymi realizację kilku projektów (więcej niż 1-2) innowacyjnych, nie ograniczanie zbytnio całościowej wielkości budżetu projektów innowacyjnych, Grupa nie opracowała konkretnych rozwiązań ze względu na potrzebę uwzględniania specyfiki regionu i obszaru,
– większy udział członków Grupy ds. horyzontalnych zakresu realizacji systemowych projektów innowacyjnych poprzez weryfikację proponowanych produktów finalnych i uzasadnienie ich innowacyjności,
– omówienie propozycji KIW zaangażowania ROEFS-ów w budowaniu dialogu pomiędzy lokalnymi instytucjami/partnerstwami lokalnymi a IP w zakresie identyfikowania rzeczywistych potrzeb w zakresie tematyki projektów innowacyjnych. Seria spotkań w regionach ma się odbyć do września 2010 roku. W opracowaniu (przez KIW) jest opis zaproponowanego modelu, uzyskano wstępną zgodę ROEFS-ów podczas wizyt w regionach.
Aktualizacji tematów projektów innowacyjnych – materiał opracowany na Grupie roboczej stanowi załącznik do niniejszej notatki i przedstawia listę tematów projektów innowacyjnych z zaznaczeniem starego brzmienia tematu, propozycji nowego brzmienia, uzasadnienia w przypadku zmiany kształtu tematu. Przed spotkaniem członkowie Grupy otrzymali propozycje zmian przedstawione przez centralne KST oraz pozostałe grupy robocze KM PO KL. Na spotkaniu poruszane było stanowisko różnych środowisk reprezentowanych w KM PO KL. Na spotkaniu grupy omówiono w sposób szczegółowy tematy z zakresu: zatrudnienia i integracji społecznej, dobrego rządzenia. KST ds. dobrego rządzenia zostało poproszone o (do 28 maja br.):
- Wskazanie uzasadnienia dla usunięcia z tematu dotyczącego migracji zapisów dotyczących metod przeciwdziałania emigracji (obecne uzasadnienie wskazuje jedynie na drugą cz. tematu, która pozostała, a nie wskazuje powodów usunięcia drugiego aspektu).
- Wskazanie szerszego tematu, w którym mieściłaby się obecna propozycja dot. "Opracowanie i przetestowanie metodologii uproszczonego szacowania wartości składników majątku komunalnego dla potrzeb bilansu skonsolidowanego gminy."
W obszarach edukacja i szkolnictwo wyższe oraz adaptacyjność nie zgłoszono istotnych zastrzeżeń co treści dotychczas funkcjonujących tematów w połączeniu z propozycją KST i grup roboczych. Ustalono, iż propozycje tematów w obszarze edukacji i szkolnictwa wyższego oraz adaptacyjności zostanie opracowany przez IZ i przedstawiony grupie ds. kwestii horyzontalnej wraz z pozostałymi tematami do głosowania do końca maja br.
- Spotkanie w październiku 2010 miało na celu omówienie następujących kwestii:
Zasada partnerstwa – realizacja projektów partnerskich w ramach PO KL
Przedstawiciel MRR, pan Cezary Miżejewski, zaprezentował zmiany planowane do wprowadzenia w dokumencie „Zakres realizacji projektów partnerskich określony przez Instytucje Zarządzającą Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki”. Szczególną uwagę zwrócono na omówienie następujących kwestii:
– partnerstwa jednostek podległych i zależnych w sektorze publicznym,
– partnerstwa w sektorze przedsiębiorstw – przedsiębiorstwa zależne,
– konsorcja jako partnerzy,
– odróżnienie partnerstwa od podwykonawcy,
– partnerstwo bezkosztowe – jak należy traktować podmioty współpracujące, a niefinansowane w ramach projektu,
– partnerstwa z podmiotami publicznymi nieposiadającymi osobowości prawnej,
– partnerstwa z podmiotami nieposiadającymi osobowości prawnej – grup nieformalnych,
– równoczesna rola partnera i wykonawcy.
Innowacyjność i ponadnarodowość w PO KL
W pierwszej części spotkania poświęconej tej tematyce przedstawicielka MRR zaprezentowała zakres projektów innowacyjnych i współpracy ponadnarodowej planowany przez Instytucje Pośredniczące w Planach działania na 2010 r.
Kolejna część spotkania została poświęcona prezentacji założeń strategii wdrażania projektu innowacyjnego. Przedstawicielka KIW, pani Ksenia Kempa, omówiła założenia zaproponowane w dokumencie „Podręcznik dla projektodawców w zakresie projektów innowacyjnych PO KL” oraz przedstawiła wyniki oceny wzoru strategii dokonanej przez przedstawicielkę partnerstwa EQUAL, panią Annę Kosidło. Następnie w trzech grupach dyskutowano na temat zaproponowanego wzoru strategii oraz listy sprawdzającej. W wyniku dyskusji na forum uznano, iż zapisy wzoru wraz z instrukcją oraz listy sprawdzającej są jasne i czytelne, a doprecyzowania wymagają następujące kwestie w liście sprawdzającej:
– uwzględnienie pytania dotyczącego poprawności zdefiniowanych wskaźników oraz zagadnień dotyczących monitoringu i ewaluacji,
– położenie nacisku na sposoby niwelowania ryzyka, a nie na jego opis,
– usunięcie zapisu o kategoriach ryzyka.
Ponadto, wyjaśniono następujące kwestie:
– konieczność rozdzielenia upowszechniania i włączania do głównego nurtu polityki wynikająca z odmienności tych procesów,
– brak uzasadnienia dla wskazania w liście sprawdzającej części strategii, do których odnoszą się poszczególne pytania – podobne rozwiązanie mogłoby spowodować techniczne podejście do oceny,
– konieczność wyodrębnienia informacji dotyczących kamieni milowych jako wydzielonego punktu nieodnoszącego się jedynie do planu działań w fazie testowania, ale również upowszechniania i włączania,
– brak możliwości weryfikacji przyjętej metodologii badań na etapie oceny strategii – kwestie te muszą zostać sprawdzone na etapie oceny merytorycznej wniosku o dofinansowanie.
Wskazano również na konieczność wyjaśnienia w tekście podręcznika idei „włączania do głównego nurtu polityki”.
Dyskusję na temat wzoru strategii oraz listy sprawdzającej zakończono przyjęciem dokumentów pod warunkiem wprowadzenia zmian, o których mowa powyżej.
W trzeciej części spotkania poświęconej projektom innowacyjnym przedstawicielka KIW, pani Ksenia Kempa, zaprezentowała założenia dotyczące walidacji zaproponowane w dokumencie „Podręcznik dla projektodawców w zakresie projektów innowacyjnych PO KL”. Grupa podjęła decyzję, by w podręczniku pozostawić zaproponowane zapisy, doprecyzowując, iż w przypadku braku walidacji produktu i podjęcia decyzji instytucji finansującej projekt o dalszym finansowaniu projektu działania upowszechniające powinny zostać przeformułowane i koncentrować się na informacji w zakresie tego, dlaczego wypracowane rozwiązanie nie jest skuteczne. Jednocześnie wskazano na konieczność podjęcia dalszych prac nad walidacją w momencie, kiedy znane będą już projekty innowacyjne wybrane do dofinansowania i kiedy nastąpi proces przygotowania instytucji do przeprowadzenia walidacji.
Zasada równość szans kobiet i mężczyzn w projektach PO KL
Drugi dzień spotkania został poświęcony omówieniu kwestii związanych z zasadą równości szans płci. Przedstawiciele Instytucji Zarządzającej (IZ) PO KL dokonali prezentacji propozycji zmian w ramach standardu minimum realizacji zasady równości szans płci i instrukcji do standardu. Dodatkowo przybliżono również dokument FAQ, postęp w realizacji działań przewidzianych do realizacji w ramach dokumentu Agenda działań na rzecz równości szans płci, a także planowane działania na rok 2010 na rzecz budowania potencjału równościowego.
Druga część spotkania została poświęcona dyskusji, która w głównej mierze dotyczyła zaproponowanych przez IZ PO KL zmian w standardzie minimum realizacji zasady równości szans płci. Najważniejsze kwestie poruszone na Grupie roboczej ds. horyzontalnych:
– została zgłoszona uwaga dotycząca zakresu wyjątku nr 3, zgodnie z którą wydaje się nieuzasadnione, aby niniejszy wyjątek kierować jedynie do z góry określonej liczby pracowników konkretnych podmiotów. W przypadku takich projektów nie istnieje bowiem duży problem z uwzględnieniem zasady równości szans płci we wniosku o dofinansowanie, ponieważ wszystkie dane są z góry znane i dostępne. Istnieje również zagrożenie, iż tego rodzaju projekt mógłby pogłębiać dyskryminację płci. W przypadku wyjątku nr 3 wykluczeniem ze standardu minimum powinny być natomiast objęte te projekty, których wsparcie kierowane jest do 100% pracowników danego podmiotu;
– jednocześnie została wysunięta propozycja, aby za wyjątek nr 3 traktować również niektóre zawody lub branże ze względu na ich specyfikę (obszaru interwencji). Niestety nie udało się uzyskać konkretnej odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób określić te zawody czy branże, jak szeroko definiować dany sektor, co należy rozumieć pod pojęciem „specyfika zawodu”– w związku z czym tego typu poprawka nie została uwzględniona. Wydaje się również zaprzeczeniem idei równości szans wskazywanie zawodów podlegających wykluczeniu ze względu na standard minimum, z uwagi na fakt, iż w tym przypadku mamy do czynienia właśnie z segregacją poziomą rynku pracy;
– w przypadku wyjątku numer 2 pojawiła się propozycja, aby wyłączyć ten wyjątek z obecnej wersji standardu. Przesłanką do tego jest fakt, iż aby spełnić niniejszy wyjątek należy dokonać analizy sytuacji kobiet i mężczyzn w celu wykazania potrzeby skierowania wsparcia do jednej płci, jako tej, która jest bardziej dyskryminowana. Mogłyby zaistnieć przesłanki do uzyskania dwóch pozytywnych odpowiedzi w standardzie, a co za tym idzie kwestia równości szans płci zostałaby spełniona w projekcie. Wyjątek ten powinien mieć zatem zastosowanie dopiero w momencie potrzeby uzyskania więcej niż 2 pozytywnych odpowiedzi w standardzie. Mając jednakże na uwadze dotychczasową obecność tego wyjątku w zapisach standardu, a także planowane w kolejnych latach zwiększone wymagania odnośnie liczby pozytywnych odpowiedzi, IZ PO KL postanowiła pozostawić niniejszy wyjątek i nie usuwać go z obecnej wersji standardu;
– na spotkaniu IZ PO KL została poproszona o umieszczenie w ramach instrukcji do standardu minimum listy sprawdzającej zaprezentowanej podczas spotkania przez IZ PO KL jako narzędzia pomocniczego i porządkującego kwestię tego co powinno podlegać ocenie w przypadku poszczególnych punktów standardu – IZ dokonała wnioskowanej zmiany;
– w odniesieniu do zestawienia najczęściej zadawanych pytań (FAQ), które było również przedmiotem dyskusji, IZ została poproszona o rozszerzenie tego dokumentu o sposób uwzględniania zasady równości szans płci w projektach dotyczących dialogu społecznego i projektach e-learningowych – IZ dokona wnioskowanej zmiany FAQ w najbliższym czasie.
Zwrócono uwagę na wciąż aktualną potrzebę stałej edukacji wszystkich podmiotów zaangażowanych w realizację PO KL, a także beneficjentów. Realizacją niniejszej kwestii jest Agenda działań na rzecz równości szans płci PO KL, która weszła w życie 25 czerwca br. IZ przedstawiła na spotkaniu postępy we wdrażaniu jej zapisów m.in. stan przeszkolonych osób w instytucjach PO KL i projektodawców, a także zaprezentowała plany w kwestii budowania świadomości równościowej na rok 2010. Dodatkowo warto podkreślić, iż w ramach każdego Rocznego Planu Działania PT PO KL na rok 2010 Instytucji Pośredniczących, Instytucja Zarządzająca poprosiła o uwzględnienie kwestii równości szans płci poprzez zaplanowanie szkoleń z tej tematyki dla pracowników IP/IP2, ROEFS-ów, potencjalnych projektodawców, organizacji spotkań informujących, bądź konferencji z zakresu równości szans płci.
Oprócz tego w imieniu grupy Przewodnicząca przekazywała wyniki pracy grupy na posiedzeniach Komitetu Monitorującego Program Operacyjny Kapitał Ludzki i rozesłała uwagi do Planów Działań na rok 2011 do poszczególnych Instytucji Pośredniczących.
Mirosława Hamera, Łukasz Domagała, 21 czerwca 2011 r.
Osoby zainteresowane bliższymi informacjami prosimy o kontakt z Programem Reprezentacji NGO Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych.