Kalendarium tworzenia ustawy o Narodowym Instytucie Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego
Na mocy ustawy w 2017 r. stworzona została nowa rządowa agencja wykonawcza pod nazwą Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego. Ustawa zawiera nowe regulacje w obszarach objętych obserwacją Repozytorium: zarówno w zakresie przekazywania środków publicznych na działalność prowadzoną przez organizacje pozarządowe oraz w zakresie ciał dialogu o charakterze doradczym – przeniesienia Rady Działalności Pożytku Publicznego i powołania Rady Narodowego Instytutu.
Kalendarium:
14 grudnia – początek regionalnych spotkań informacyjnych
19 grudnia – oficjalna publikacja projektu ustawy datowanego na 13 grudnia, ogłoszenie konsultacji publicznych
1 lutego – podjęcie trzech uchwał przez Radę Działalności Pożytku Publicznego działającą przy MRPiPS w sprawie projektu ustawy o Narodowym Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (nr 57-59)
15 marca – publikacja stanowisk organizacji pozarządowych zgłoszonych w ramach konsultacji publicznych
13 maja – publikacja zmienionego projektu ustawy datowanego na 10 maja
31 maja – uchwała Rady Działalności Pożytku Publicznego działającej przy MRPiPs nr 70 w sprawie projektu ustawy z 10 maja 2017
1 czerwca – publikacja raportu z rządowych konsultacji publicznych
21 czerwca – Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt ustawy w wersji z 30 maja
23 czerwca – publikacja zmienionego projektu ustawy datowanego na 22 czerwca
26 czerwca – list otwarty Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych do premier Beaty Szydło z apelem o nieprzyjmowanie projektu ustawy
30 czerwca – publikacja zmienionego projektu ustawy datowanego na 30 maja
5 lipca – wpływ do Sejmu projektu ustawy pod nowym tytułem – projekt ustawy o Narodowym Instytucie Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego
3 lipca – list otwarty Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych do posłów
12 lipca – rozpoczęcie I czytania w Sejmie (druk 1713)
13 lipca – list otwarty do Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych od wiceprezesa Rady Ministrów Piotra Glińskiego, Pełnomocnika ds. Społeczeństwa Obywatelskiego i Równego Traktowania Adama Lipińskiego oraz Dyrektora Departamentu Społeczeństwa Obywatelskiego KPRM Wojciecha Kaczmarczyka
14 lipca – zarządzenie Marszałka Sejmu ws. zapewnienia spokoju i porządku na terenach i budynkach pozostających w zarządzie Kancelarii Sejmu (nieopublikowane)
17 lipca – publikacja protokołu ustaleń z posiedzenia Rady Ministrów w dniu 27 czerwca, z którego wynika, że RM przyjęła kierunkowo projekt w brzmieniu z 22 czerwca ze zmienioną nazwą oraz zobowiązała wnioskodawcę do przedstawienia projektu uwzględniającego ustalenia z posiedzenia Rady Ministrów
18 lipca – uchwała Rady Działalności Pożytku Publicznego działającej przy MRPiPS w sprawie projektu ustawy o Narodowym Instytucie Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (druk 1713) z dnia 4 lipca 2017 r.
18 lipca – I czytanie w Sejmie, odrzucony wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu
18 lipca – posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny – rozpatrzenie projektu ustawy przeniesione na 19 lipca (w ciągu dnia zmieniona godzina posiedzenia z 10:00 na 17:00)
19 lipca – posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny – na wniosek posłów rozpatrzenie projektu zostało przeniesione na 20 lipca, by umożliwić uczestniczenie organizacjom pozarządowym w ramach wyjątku od zarządzenia Marszałka Sejmu (w ciągu dnia zmieniona godzina posiedzenia z 10:00 na 15:00)
20 lipca – posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny – merytoryczne rozpatrzenie projektu do art. 27 z udziałem przedstawicieli organizacji pozarządowych, którzy zdążyli zgłosić udział w posiedzeniu, odrzucone wnioski posłów o wysłuchanie publiczne, decyzja o powrocie do dalszych prac po wakacjach parlamentarnych
10 sierpnia – publikacja protokołu ustaleń z posiedzenia Rady Ministrów w dniu 11 lipca, z którego wynika, że RM przyjęła projekt w trybie obiegowym
12 września – posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny – merytoryczne rozpatrzenie projektu od art. 28 z udziałem przedstawicieli organizacji pozarządowych (pierwotnie zaplanowane na 13 września, 11 września zostało przeniesione na 12 września)
13 września – II czytanie w Sejmie, skierowanie do dalszych prac w komisji
14 września – posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, głosowanie nad poprawkami zgłoszonymi w II czytaniu
15 września – III czytanie, odrzucony wniosek o odrzucenie projektu ustawy, odrzucone wnioski mniejszości, ustawa uchwalona z poprawkami zaaprobowanymi przez wnioskodawcę
18 września – przekazanie ustawy do Senatu (druk 588)
19 września – Opinia Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu z propozycjami poprawek
20 września – posiedzenie Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej
21 września – posiedzenie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, zgłoszone wnioski mniejszości komisji o odrzucenie ustawy oraz o wprowadzenie poprawek
27 września – rozpatrzenie ustawy na posiedzeniu plenarnym Senatu, skierowanie do komisji w celu ustosunkowania się do przedstawionych na posiedzeniu Senatu wniosków
28 września – Wspólne posiedzenie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej – Rozpatrzenie wniosków zgłoszonych na 47. posiedzeniu Senatu
28 września – rozpatrzenie ustawy na posiedzeniu plenarnym Senatu, przyjęcie bez poprawek
2 października – apel Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych do Prezydenta RP o zawetowanie ustawy
13 października – złożenie przez OFOP w KPRP listy ponad 3000 podpisów poparcia pod apelem
13 października – oficjalna informacja, że Prezydent podpisał ustawę
13 października – ogłoszenie w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej
28 października – wejście w życie ustawy
Warto odnotować powtarzające się opóźnienia w procesie rządowym w publikacji kolejnych wersji projektu i towarzyszących mu dokumentów, takich jak stanowiska zgłoszone w konsultacjach publicznych, raport z konsultacji, decyzje Stałego Komitetu RM i Rady Ministrów, a na etapie sejmowym częste zmiany terminów posiedzeń komisji. Oba te czynniki znacząco utrudniały zainteresowanym organizacjom pozarządowym uzyskanie bieżącej informacji, monitorowanie procesu legislacyjnego w trakcie jego trwania oraz uczestniczenia w posiedzeniach ciał kolegialnych.