JEDNOŚĆ W RÓŻNORODNOŚCI
Deklaracja VIII Ogólnopolskiego Forum Inicjatyw Pozarządowych
wrzesień 2017
W 1996 roku przedstawiciele i przedstawicielki organizacji społecznych uczestniczący w pierwszym Ogólnopolskim Forum Inicjatyw Pozarządowych przyjęli wspólny Manifest, w którym – uznając zaangażowanie obywateli w życie społeczne za podstawę dojrzałej demokracji – zadeklarowali chęć przejęcia części odpowiedzialności za Polskę i gotowość współpracy na rzecz wspólnego dobra z administracją publiczną, biznesem, mediami i partiami politycznymi w oparciu o zasady partnerstwa i poszanowania wzajemnej odrębności.
Dziś, 21 lat od tamtego wydarzenia, wracamy do tego dokumentu, by przypomnieć jego przesłanie, przywołać i ponownie zdefiniować wartości i zasady, na których opiera się i do których odwołuje się ruch organizacji pozarządowych.
My, przedstawiciele instytucji społeczeństwa obywatelskiego zgromadzeni na VIII Ogólnopolskim Forum Inicjatyw Pozarządowych:
WIERZYMY,
że swoboda działania w ramach stanowionego w demokratycznych procedurach prawa i zaangażowanie obywateli w życie społeczne są podstawą dojrzałej demokracji. Uważamy, że bez zaangażowania obywateli w życie publiczne, bez instytucji demokratycznych odpowiedzialnych przed obywatelami i włączających obywateli w procesy stanowienia prawa i tworzenia polityk publicznych, demokracja staje się tylko fasadą. Aktywność obywatelska milionów uczestniczących w ruchu pozarządowym obywateli i obywatelek: społeczników, działaczy, pracowników i wolontariuszy, zmienia dziś polską rzeczywistość. To oni, choć nie pomnażają dóbr materialnych i nie sprawują władzy, dają Polsce coś niezwykle cennego – społeczną energię, entuzjazm i determinację, gotowość niesienia pomocy i pracy na rzecz dobra wspólnego.
WIERZYMY,
że niezależne organizacje społeczne i obywatelskie przejmując część odpowiedzialności za Polskę, mogą liczyć na wsparcie administracji rządowej i samorządowej, biznesu, mediów i świata polityki. Deklarujemy gotowość i chęć współpracy z wszystkimi aktorami życia publicznego, gospodarczego i społecznego. Wierzymy bowiem, że wszyscy pracujemy na rzecz wspólnego dobra. Mamy jednak nadzieję, że współpraca ta opierać się będzie na zasadach partnerstwa i suwerenności, otwartości i przejrzystości oraz poszanowania wzajemnej odrębności i niezależności stron. Tylko taka współpraca daje gwarancje osiągania wspólnych celów.
WIERZYMY,
że dziś, gdy spór o wartości, spór o dobro wspólne, spór o Polskę przybrał charakter konfliktu dzielącego Polki i Polaków, sektor organizacji obywatelskich staje się szczególnie ważny. Jest miejscem, w którym możliwe jest zachowanie jedności w różnorodności, w którym prowadzi się konstruktywny dialog i merytoryczne rozmowy ponad podziałami politycznymi. Organizacje obywatelskie, ich różnorodne misje, cele i postawy opierając się na wspólnym, europejskim systemie wartości, wzmacniają wspólnotę, która została zdefiniowana w Konstytucji RP, i która stanowi:
…wszyscy obywatele Rzeczypospolitej,
zarówno wierzący w Boga będącego źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna,
jak i niepodzielający tej wiary, a te uniwersalne wartości wywodzący z innych źródeł,
równi w prawach i w powinnościach wobec dobra wspólnego – Polski (…)
świadomi potrzeby współpracy ze wszystkimi krajami dla dobra Rodziny Ludzkiej,
pomni gorzkich doświadczeń z czasów, gdy podstawowe wolności i prawa człowieka były w naszej Ojczyźnie łamane,
pragnąc na zawsze zagwarantować prawa obywatelskie, a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność,
w poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem…
WIERZYMY,
że dziś szczególnie potrzebujemy powrotu do wartości, które towarzyszyły nam od początku budowania etosu społecznego zaangażowania. Po raz kolejny, wraz z młodym pokoleniem działaczy i działaczek społecznych, wolontariuszek i wolontariuszy, musimy przypomnieć sobie, co znaczą takie pojęcia jak solidarność, sprawiedliwość, demokracja, godność, otwartość, tolerancja… Musimy o tym rozmawiać, musimy uczyć się od siebie nawzajem rozumienia, jaką siłą i wsparciem jesteśmy dla siebie w różnorodności pielęgnowanych przez nas wartości.